Wijn maken: hoe wordt wijn gemaakt?

De wereld van wijn staat nooit stil. Er zijn veel landen waar wijn maken een onderdeel is van de cultuur. Denk maar aan al die prachtige wijngaarden in Frankrijk, Italië en Zuid-Afrika.

Geweldig, al die keuze uit schitterende wijnen die vanuit alle hoeken van de wereld worden geleverd. Maar hoe wordt wijn nu eigenlijk gemaakt? Het proces van wijn maken is in basis altijd hetzelfde. In een notendop gaat het als volgt:

Stap 1. Witte of blauwe druiven worden geoogst en de geschikte druiven worden geselecteerd
Stap 2. De druiven worden geperst en gegist 
Stap 3. De wijn wordt schoongemaakt en gebotteld 

Wil je graag meer weten over het proces van wijn maken? Lees dan hieronder verder en vind het antwoord op de vraag: hoe maak je wijn?

Wijn maken begint bij de juiste druif. De wijnproducent bepaalt welke druiven hij oogst. Er zijn veel soorten druiven, allemaal met een andere smaak. Druiven oogsten kan zowel handmatig als machinaal. De keuze hangt meestal af van de lokale omstandigheden. Als de wijnranken bijvoorbeeld ver uit elkaar liggen of op een steile helling zijn gegroeid, is er vaak geen mogelijkheid de druiven machinaal te oogsten. Soms kiest een wijnproducent ervoor om ook gemakkelijk te bereiken druiven handmatig te laten plukken. Zo kunnen de plukkers namelijk direct alleen de állerbeste druiven selecteren.

Moderne oogstmachines zijn snel, efficiënt en een stuk voordeliger dan een handmatige oogst. Een machinale oogst is echter niet voor alle wijnsoorten aan te raden. Met name Chardonnay en Pinot Noir verliezen hierbij kwaliteit. Hoe goed de kwaliteit van de oogst is, is afhankelijk van het soort machine dat gebruikt wordt.

Een handmatige oogst is noodzakelijk wanneer de druivenranken ver uit elkaar liggen of op moeilijk bereikbare plekken groeien. Een andere belangrijke reden voor een handmatige oogst is de kwaliteitsgarantie. Alleen de beste druiven van de wijngaard worden geselecteerd én de druiven blijven heel. Dit laatste is belangrijk voor bijvoorbeeld champagne, waarbij de wijn wordt gemaakt van hele druiven. Bovendien kunnen de plukkers ervoor kiezen de druiven te ontstelen, iets wat de machine niet kan. Het ontstelen van druiven kan grote invloed hebben op de smaak en kwaliteit van de wijn. Kortom: het bepaalt wat voor wijn er gemaakt wordt.

Na de oogst is het tijd om de druiven te verwerken en te persen. Hoe dit wordt uitgevoerd is van invloed op het wijn maken. Het bepaalt welke kleur wijn je maakt en welke smaak de wijn krijgt.

Na de oogst worden de beste druiven geselecteerd. Bladeren, beschimmelde of onrijpe druiven worden verwijderd. Dit is met name belangrijk voor rode wijn, omdat de most (het druivensap) in aanraking blijft met de schillen, stelen en pitten. De most van witte wijn komt hier niet in aanraking mee. Mede daarom is deze wijn zo licht van kleur.

Bij het maken van rode wijn worden de druiven vaak eerst gekneusd en geweekt. Door het kneuzen scheuren de druiven. Vroeger gebeurde dit vaak met de voeten, tegenwoordig gebeurt dit machinaal. Bij het maken van roséwijn wordt hetzelfde proces gevolgd, maar wordt het weken verkort. Op die manier komen er minder kleur- en smaakstoffen bij het sap. Bij het maken van witte wijn worden de druiven over het algemeen direct geperst.

De wijnproducent bepaalt welke druiven hij oogst. Er zijn veel soorten druiven, allemaal met een andere smaak. Druiven oogsten kan zowel handmatig als machinaal. De keuze hangt meestal af van de lokale omstandigheden. Als de wijnranken bijvoorbeeld ver uit elkaar liggen of op een steile helling zijn gegroeid, is er vaak geen mogelijkheid de druiven machinaal te oogsten. Soms kiest een wijnproducent ervoor om ook gemakkelijk te bereiken druiven handmatig te laten plukken. Zo kunnen de plukkers namelijk direct alleen de állerbeste druiven selecteren.

Voordat de witte most het gistingsproces ingaat, moet deze geklaard worden. Dit betekent dat het druivensap wordt gefilterd. Steeltjes en stukjes schil worden verwijderd, zodat de wijn straks helder van kleur is en een mooie geur heeft.

Na het klaren is het tijd voor de most om te gisten en rijpen in houten vaten of tanks. Deze tanks kunnen gemaakt zijn van roestvrijstaal, maar ook van beton, steen, klei of zelfs glas. Het type hout en type tank is bepalend voor de smaak, evenals de lengte van de gisting. Na het gisten wordt de wijn in flessen gegoten (bottelen). De wijnmaker bepaalt dan of de wijn direct gedronken kan worden of nog verder moet rijpen in de fles.

Tijdens het weken van rode wijn en roséwijn blijft de most in aanraking met de schillen van de rode druiven. Hierdoor krijgt het sap de rode kleur! Het is namelijk de schil van de druif die de rode kleur afgeeft.

Om te zorgen dat er voldoende kleur wordt afgegeven, is het belangrijk dat de vloeistof en de vaste massa goed met elkaar in contact blijven. Echter kan door het ontstaan van koolzuur de vaste massa naar boven drijven en een dikke brij vormen. Deze dikke brij staat bekend als chapeau. Dit kan voorkomen worden door de most in een tank rond te pompen of door de brij naar onderen te duwen (dit heet pigeage).

Net als bij witte wijn wordt de lengte van het gisten bepaald door de wijnmaker en heeft de lengte van de gisting directe invloed op de smaak van de wijn. Na het gisten wordt eerst de voorloop (vin de goutte) gebotteld. Alle vaste massa die overblijft wordt later geperst en staat bekend als perswijn (vin de presse). Deze perswijn is van mindere kwaliteit dan de wijn van de voorloop.

De verdere rijping van rode wijn en roséwijn gebeurt hetzelfde als bij witte wijn.

…wijn maken ook wel vinificatie wordt genoemd?
…er meer dan 300.000 soorten wijn bestaan?
…er zo’n 600 tot 800 druiven worden gebruikt voor het vullen van een fles wijn?
…dit betekent dat er tussen de 100 en 130 druiven in één glas wijn zitten?
…witte wijn ook gemaakt kan worden van blauwe druiven? Rode wijn krijgt zijn kleur door de schil. Als de schil wordt verwijderd, kan er van blauwe druiven dus ook witte wijn worden gemaakt!